پوست اندامی مهم در بدن است که به خوبی می‌تواند آیینه وضعیت درون بدن انسان نیزباشد. گاهی اوقات بیماری‌هایی که سایر اندام‌های بدن را درگیرکرده‌اند، نشانه‌های خود را از طریق پوست به ما نشان می‌دهند. با این وجود، ممکن است که خود پوست بدن دچار بیماری شده و تغییراتی در ظاهر آن پدید آید. یکی از این بیماری‌ها دیدن لکه‌های قرمز روز پوست است. اما این لکه‌های قرمز روی پوست نشانه چیست؟ آیا می‌تواند بیانگر یک بیماری خطرناک و پیشرفته باشد؟
هر تغییری در ظاهر پوست می‌تواند نشانه‌گر عوامل محیطی و درونی بسیاری باشد که آن را تحت تأثیر خود قرار داده است. بروز لکه‌های قرمز روی پوست نیز از این قاعده مستثنی نیست. عواملی همچون عفونت، التهاب پوستی، آلرژی،بیماری یا حتی عوامل ناشناخته می‌تواند سبب پدید آمدن این لکه‌های سرخ رنگ بر روی پوست شده باشد.
بررسی عوامل ایجاد این لکه‌های قرمز رنگ روی پوست به درمان آن و یافتن پاسخ به این سؤال که آیا این لکه‌ها خطرناک هستند یا خیر، کمک می‌کند. از این رو، بهتر است در کنار آشنایی با عوامل ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست، با روش‌های شناسایی آن نیز آشنا شوید تا در صورت نیاز در سریعترین زمان ممکن درمان خود را آغاز کنید. البته بهتر است فراموش نکنید که شناسایی دقیق انواع بیماری‌ها را باید به عهده متخصصان گذاشت تا با تشخیص صحیح و به موقع خود به بهبود بیمار و کاهش احتمالات خطرآفرین بیماری کمک کنند.
بیشتر بخوانید : سریعترین راه از بین بردن لک صورت و مقاله آر اف فرکشنال (RF) و جوانسازی پوست
عوامل ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست
همان‌طور که گفته شد عومل درونی و بیرونی متعددی می‌توانند در بروز لکه‌های قرمز روی پوست اثرگذار باشد. تعدادی از این عوامل را در ادامه بررسی می‌کنیم.
میلیاریا
راش گرمایی یا میلیاریا ازجمله عوامل ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست است. علت ایجاد این لکه‌ها این است که انسداد غدد عرق زیر پوست، سبب ایجاد برجستگی‌های کوچک قرمز رنگ بر روی پوست می‌شود که گاهی خارش و درد را نیز با خود به همراه دارد. این نوع از لکه‌ها در محل‌هایی از بدن که عروق فراوانی دارد، همچون زیر بغل، سینه، پشت، کشاله ران و بازوها دیده می‌شود.
این نوع عارضه پوستی خطناک نیست و بیشتر در محیط‌هایی که آب و هوای گرم دارد، دیده می‌شود. برای بهبود این لکه‌های قرمز روی پوست بهتر است با خنک کردن محل آن، استفاده از کمپرس خنک و پوشیدن لباس‌های آزاد به کاهش التهابات کمک کنید.
آنژیوم یا خال قرمز
یکی از عوامل رایج بروز لکه‌های قرمز روی پوست، آنژیوم یا خال قرمز است. این پدیده که در اثر حضور و تجمع عروق خونی در زیر پوست یا پارگی مویرگ‌ها، ایجاد می‌شود، در حقیقت یک نوع رشد غیر سرطانی پوست است که در افراد بالای 30 سال شایع است. خال قرمز به شکل نقاط برجسته یا صاف بر روی بدن هستند که به رنگ قرمز یا بنفش در نواحی مختلفی از بدن همچون تنه، بازوها، پاها و حتی پوست سر نیز ممکن است مشاهده شود.
این ضایعه پوستی که به آن آنژیوم گیلاسی نیز گفته می‌شود، با معاینه قابل تشخیص است و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این وجود امکان پاکسازی صورت و حذف آن‌ها از طریق لیزر یا نیتروژن مایع نیز وجود دارد. احتمال این‌که این نوع بثورات پوستی خطرناک باشند، بسیار کم است. با این حال بهتر است برای اطمینان از بدخیم نبودن این لکه‌های قرمز پوستی به متخصص پوست مراجعه کنید.
درماتیت تماسی
عوامل آلرژی زا در تماس با پوست بدن می‌توانند سبب ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست شوند. راش‌های پوستی که به این علت پدید می‌ایند با خارش همراه هستند و ممکن است به مرور خشک یا حتی متورم شده یا به شکل پوسته پوسته شدن پوست دیده شوند.
این نوع ضایعه پوستی می‌تواند به دو دلیل ایجاد شده باشد.
- واکنش سیستم ایمنی بدن به یک ماده شیمیایی
- تماس با ماده تحریک‌کننده پوست، تضعیف سد محافظتی پوست و ایجاد لکه‌های قرمز پوستی
در این گونه موارد، پزشک از بیمار تقاضای آزمایش پچ را می‌کند تا علت این آلرژی مشخص شود. پس از آن بسته به نوع و شدت بیماری، پزشک داروهایی همچون هیدروکورتیزون یا آنتی هستامین را برای بیمار تجویز می‌کند. جوانسازی پوست صورت پس از بهبود بیماری به بازگشت چهره شاداب و پوست سالم کمک می‌کند.
پیتریازیس روزه‌آ
پیتریازیس روزه‌آ یا جوش پولکی یک بیماری پوستی التهابی است که موجب بروز لک‌های پوستی قرمز رنگ می‌شود. دلیل اصلی ابتلا به پیتریازیس روزه‌آ ناشناخته است؛ اما بررسی‌ها و آزمایشات انجام شده آلودگی ویروسی را از دلایل محتمل برای ابتلا به این بیماری می‌داند. به دلیل شباهت لک‌های پوستی و جوش‌های بزرگی که در شروع ابتلا به پیتریازیس روزه‌آ روی پوست ظاهر می‌شوند؛ این بیماری را لک پوستی درخت کریسمس نیز می‌نامند.
در شروع علائم بیماری پیتریازیس روزه‌آ، جوش‌های بزرگ و لکه‌های قرمز روی پوست ظاهر می‌شوند. این لک‌های پوستی در ناحیه سینه، پشت بدن و شکم دیده می‌شوند. این جوش‌های بزرگ که در مراحل ابتدایی بروز علائم آلودگی به پیتریازیس روزه‌آ و در نواحی نام برده شده ظاهر می‌شوند، لک‌های مادری نامیده شده‌اند. به لک‌های پوستی کوچکتر که در سایر نواحی بدن مشاهده می‌شوند، لک‌های دختری می‌گویند.
لک پوستی ایجاد شده در پیتریازیس روزه‌آ، تخم‌مرغی شکل، قرمز و گاها با سطح پولکی دیده می‌شوند. از جمله علائم ابتلا به پیتریازیس روزه‌آ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گلو درد
- خارش پوستی که در شرایط گرما بدتر می‌شود. (شرایطی مانند دوش گرفتن یا ورزش کردن)
- سردرد
- طب
پیتریازیس عموما نیازی به درمان خاصی نداشته و به شکل خود به خودی بهبود پیدا خواهد کرد. استفاده از پماد‌های پوستی کالامین دار موجب بهبود لک پوست ایجاد شده در اثر ابتلا به پیتریازیس روزه‌آ خواهد شد.
عرق سوز شدن پوست
طی عرق سوز شدن، منافذ پوست شما حین تعریق و تحت تاثیر آن بسته می شود. عرق سوز شدن در اثر فعالیت‌های بدنی و ورزشی سنگین یا قرار گرفتن در شرایط آب و هوایی گرم و مرطوب اتفاق می افتد.در شرایطی که فرد دچار عرق سوز شود، منافذ پوست بسته می‌شوند. با بسته شدن منافذ پوستی، عرق زیر پوست تجمع پیدا کرده و راهی به سطح پوست پیدا نخواهد کرد. این تجمع عرق زیر پوست، موجب تشکیل جوش‌ها و لک پوستی قرمز رنگ خواهد شد.
این لک پوستی به تاول شبیه است. لک پوست عرق سوز شده، قرمز و متورم است و با محتویات مایع و شفافی پر شده است و می‌تواند به شدت دردناک و همراه با خارش باشد.عرق سوز شدن به طور معمول در نواحی از پوست اتفاق می‌افتد که دو بخش از پوست بدن با هم در تماس باشند و مرتبا روی هم کشیده شوند. مناطقی مانند زیر بغل یا کشاله ران‌ها مستعد عرق سوز شدن شناسایی می‌شوند. در نوزادان احتمال عرق سوز شدن ناحیه گردن زیاد است.
علائم عرق سوز با خنک شدن پوست به مرور از بین خواهد رفت. برای از بین بردن علائم آزار دهنده آن می‌توان از پماد‌های پوستی استفاده کرد. پماد کالامین، برخی از علائم عرق سوز، مانند خارش و سوزش پوست را بهبود می‌بخشد. در موارد شدیدتر عرق سوز می‌توان از کرم‌های پوستی استروئیدی استفاده کرد.
درماتوفیتوز
در صورتی که عامل ایجاد لکه‌های قرمز پوستی در بدن، عفونت قارچی باشد، باید شریعاً به پزشک مراجعه کرده و از داروهای مناسب آن استفاده کنید. زیرا این بیماری به شدت مسری بوده و از طریق تماس پوستی یا تماسبا اشیا آلوده می‌تواند منتقل شود. علائم ظاهری این بیماری، مشاهده راش‌های حلقوی قرمز رنگ با لبه‌های برآمده است که اغلب در بازوها و پاها دیده می‌شود.
حساسیت دارویی
از دیگر عوامل ایجاد لکه‌های قرمز پوستی می‌توان به بثورات دارویی اشاره کرد که در اثر واکنش آلرژیک به برخی از داروها پدید می‌آید. این ضایعات پوستی به شکل کهیر، تاول، پوسته پوسته شدن، لکه‌های قرمز رنگ یا بنفش به صورت خفیف یا شدید دیده می‌شوند. در برخی از موارد این لکه‌ها می‌توانند نشان‌دهنده حساسیت شدید دارویی باشند که باید سریعاً با پزشک متخصص خود تماس گرفته و آن را در جریان شرایط خود قرار دهید. این نوع ضایعات اغلب با قطع مصرف دارو، بهبود می‌یابند.
اگزمای تماسی
در مواردی ممکن است پوست بدن نسبت به تماس داشتن با ماده‌ای محرک یا آلرژی زا، واکنش نشان دهد. اگزمای تماسی در شرایطی بوجود می‌آید که پوست فرد با ماده آلرژی زا تماس پیدا کند. طی اگزمای تماسی، لکه‌های قرمز روی پوست ایجاد خواهد شد. این ماده آلرژی زا که موجب بروز اگزمای تماسی می‌شود، می‌تواند یک ماده لایه بردار قوی پوست یا گیاه گزنه باشد.
اگزمای تماسی در صورت حساسیت شخص به ماده‌ای خاص یا در تماس بودن با آلرژی‌زا‌ها بوجود خواهد آمد. بعضی مواد به طور عمومی آلرژی‌زا هستند و در اکثر افراد عوارضی مانند اگزمای تماسی ایجاد خواهند کرد.
سایر علائم اگزمای تماسی:
- قرمزی
- کهیر
- تورم
- سوزش
- خارش
- تاول
- سطح پولکی و پوسته‌ای لک پوستی
عامل ایجاد کننده اگزمای تماسی، روش درمان تعیین خواهد کرد. با توجه به آلرژیک بودن واکنش، طی بروز اگزمای تماسی، امکان بهبود آن با استفاده از آنتی هیستامین‌ها و داروهای ضد حساسیت وجود دارد. در صورتیکه علائم اگزمای تماسی خیلی شدید باشند، برای درمان باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
زونا
زونا یک بیماری همراه با بروز لکه‌های قرمز روی پوست است که با درد شدید همراه خواهد بود. لکه‌های قرمز روی پوست و تاول‌ها تحت تاثیر بیماری زونا، در یک طرف بدن فرد بیمار شیوع پیدا خواهند کرد. زونا به دلیل آلودگی به ویروس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود. ویروس واریسلا زوستر همان عامل ایجاد کننده بیماری آبله مرغان در کودکان است. اگر سال‌ها قبل به آبله مرغان مبتلا شده‌اید، ممکن است بعد از گذشت سال‌ها ویروس واریسلا زوستر مجددا فعال شده و علائم زونا را بوجود آورد.
در ابتدای ابتلا به زونا و قبل از شیوع لکه‌های قرمز روی پوست؛ در نواحی شیوع آن‌ها حالتی شبیه خارش یا قلقلک حس می‌شود. در روز‌های بعدی با حاد شدن علائم زونا، شاهد بروز جوش و لکه‌های قرمز روی پوست و روی یک خط مشخص خواهیم بود. عموما طی ابتلا به زونا این علائم پوستی، در یک سمت بدن بیمار مشاهده می‌شوند و با درد و خارش شدید همراه است.علائم آزار دهنده زونا 7 تا 10 روز ماندگار خواهد بود.از آنجاییکه بیماری زونا در افراد بزرگسال مشاهده می‌شود، تزریق واکسن در افراد بالای 50 سال برای پیشگیری از ابتلا به زونا پیشنهاد می‌شود.
علائم پوستی زونا، با استفاده از داروهای ضد ویروس کنترل می‌شوند. از آنجاییکه بیماری زونا یک نوع عفونت ویروسی است، درمان آن نیازمند پشت سر گذاشتن دوره بیماری زایی ویروس مولدش است، استفاده از داروهایی ضد ویروس، این دوره را کوتاه کرده و علائم را تا حدودی کاهش خواهد داد.بیماری زونا، زوائد و لک پوستی به همراه دارد، این لک‌ها و جوش‌ها به شدت دردناک هستند و استفاده از کرم‌ها و پماد‌های ضد خارش و داروهای ضد درد به پشت سر گذاشتن دوره بیماری کمک خواهد کرد.
خارش شناگر
قرار گرفتن در آب آلوده به انگل، می‌تواند موجب بروز لکه‌های قرمز روی پوست شود؛ به این حالت، ابتلا به بیماری خارش شناگر می‌گویند.انگل‌های موجود در آب آلوده به بدن میزبان واسطه‌ای منتقل شده تا به مناطق بیشتری مانند دریاچه‌ها و اقیانوس‌ها نفوذ پیدا کند. این انگل با ورود به بدن حلزون، مراحل پخش شدنش را راحت‌تر انجام خواهد داد.
ابتلا به این نوع انگل در بدن بعضی از افراد با واکنش‌هایی از جمله سوزش، خارش و جوش‌های قرمز پوستی همراه خواهد بود.
خارش شناگر معمولا بعد از یک هفته به شکل طبیعی برطرف شده و نیازی به درمان ندارد. استفاده از پماد‌های ضد خارش کمک کننده است.
پسوریازیس
پسوریازیس یک نوع بیماری خود ایمنی است. در صورت ابتلا به پسوریازیس علائمی مانند پوسته پوسته شدن سطح پوست، خارش و بروز لکه‌های قرمز روی پوست مشاهده خواهد شد. علائم پسوریازیس در همه نقاط بدن به خصوص آرنج‌ها، زانو‌ها، پوست سر و … قابل مشاهده است.
سرعت رشد سلول‌های پوستی در افراد مبتلا به پسوریازیس بیشتر از حالت معمول است؛ که موجب ضخیم شدن پوست برخی نواحی بدن خواهد شد. این ضخامت بیش از اندازه پوست در بیماری پسوریازیس می‌تواند به شدت آزار دهنده باشد و با سوزش و خارش همراه شود.
دلیل مشخصی برای ابتلا به پسوریازیس شناسایی نشده؛ اما مطالعات انجام شده حاکی از تاثیر ترکیبی عوامل ژنتیکی و محیطی برای ابتلا به پسوریازیس است.انواع مختلفی از بیماری پسوریازیس وجود دارد که تفاوت‌هایی با هم دارند. برای درمان پسوریازیس، حتما به پزشک متخصص مراجعه شود. پزشک بعد از معاینه لک‌های پوستی بوجود آمده بر اثر ابتلا به پسوریازیس، برنامه درمانی خاصی را برای شما طراحی خواهد کرد. استفاده ترکیبی از روش‌های درمانی مانند داروهای تزریقی، پرتو درمانی و استفاده از پماد‌ها و کرم‌های موضعی برای درمان پسوریازیس موثر خواهد بود.
دیگر عوامل ایجاد کننده لکه‌های قرمز روی پوست
دیگر عوامل ایجاد لکه‌های قرمز پوستی به صورت خلاصه عبارتند از:
1_پیتریازیس روزا : در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی که با گلو درد، تب و سردرد همراه است.
2_پورپورا یا لکه‌های خونی : پاره شدن رگ‌های خونی کوچک و جمع شدن خون زیر پوست که می‌تواند نشانه کمبود پلاکت و اختلال در لخته شدن خون باشد.
3_درماتیک آتوپیک: بیماری مزمن در کودکان که همراه با خارش و پوسته پوسته شدن در نواحی آرنج، گردن، مچ، گوش و پشت زانو است.
4_درماتیت سرکاریال : که به خارش شناگر نیز معروف است به علت وجود انگل شیستوزوم در آب‌های آلوده ایجاد می‌شود و مسری نمی‌باشد.
5_لیکن پلان : یک بیماری خود ایمنی که همراه با خارش و بثورات جلدی بنفش رنگ است که در صورت برطرف نشدن می‌تواند به یک بیماری مزمن تبدیل شود.
6_پتشیا : خود یک بیماری نیست اما می‌تواند بیانگر یک مشکل جدی در بدن باشد. پتشیا می‌تواند در بدن انتشار پیدا کرده و لکه‌های قرمز رنگ روی پوست بزرگتری را پدید آورد.
سخن آخر
بروز لکه‌های قرمز روی پوست تحت تأثیر عوامل بیماری‌زا، بیماری‌ها، مواد حساسیت‌زا یا عوامل بیرونی همچون گرما در افراد مختلف می‌تواند باشد. دلایلی متعددی برای این پدیده وجود دارد که یافتن علت آن‌ها به درمان بیماری کمک شایان توجهی می‌کند. بسیاری از این عوامل خطرناک نبوده و پس از گذشت مدتی کوتاه، لکه‌های پوستی برطرف می‌شوند. با استفاده از روش‌های درمانی همچون فیشیال صورت پس از گذراندن دوره نقاهت، می‌توان سلامت پوستی را به افراد باز گرداند.
