موها بافتی مرده در بدن هستند که توسط سلول‌هایی زنده در سر تولید شده و رشد می‌کنند. ریختن موها اتفاق عجیب یا غیر‌طبیعی نیست؛ البته تا زمانیکه موجب کاهش شدید حجم مو یا کچلی در فرد نشده باشد. عوامل بسیار متنوعی موجب افزایش دوره‌ای ریزش مو می‌شوند، اما عموم این موارد به مرور بهبود پیدا کرده و خود به خود برطرف می‌شوند.
نمی‌توان یک عامل را به عنوان علت ریزش در مو معرفی کرد اما در این مقاله به چند عامل اصلی که موجب تحریک ریزش مو در جوانان و نوجوانان می‌شوند خواهیم پرداخت. با شناختن علت ریزش در مو علت ریزش مو در جوانان میتوانید برخی از آن‌ها را برطرف کرده و در جهت تقویت موها و درمان ریزش آن قدم بردارید. درمان ریزش از جهت زیبایی فردی و افزایش اعتماد بنفس تاثیرات غیرقابل انکاری دارد.
چند علت ریزش مو در جوانان
ژنتیک
کچلی آندروژنی نوعی کچلی ژنتیکی محسوب می‌شود که الگوهای زنانه و مردانه دارد. ریختن موها در کچلی آندروژنی فرم مشخص و قابل پیش‌بینی دارد.کچلی با الگوی مردانه و به دلایل ژنتیکی موجب عقب رفتن خط رویش مو و بلند شدن و تغییر شکل پیشانی می‌شود. خط پیشانی آقایانی که دچار ریزش موی آندروژنی هستند به فرم M.V یا U در می‌آید. این فرم از ریزش موجب کچل شدن تدریجی روی سر در آقایان خواهد شد.
خانم‌هایی که علت ریزش در موهایشان ژنتیکی است، شاهد نازک شدن موها در کل سر خواهند بود.این الگوهای ریزش موی ژنتیکی عموما در بزرگسالی نمود پیدا می‌کنند، اما افرادی شاهد بروز ریزش در سنین نوجوانی و جوانی خواهند بود.از دلایل اصلی کچلی آندروژنی، داشتن اقوام درجه یکی است که سابقه این نوع کچلی را داشته باشند.
آلوپسی آره آتا (کچلی سکه‌ای)
کچلی سکه‌ای حالتی از ریزش است که تحت تاثیر بیماری‌های خود ایمنی بوجود می‌آید. در این مدل از کچلی، ریزش به صورت منطقه‌ای اتفاق می‌افتد که موجب کچلی در بخش‌های مشخصی از سر خواهد شد.در بیماری‌های خود ایمنی بدن شما سلول‌های سالم را با سلول‌های مهاجم و آسیب رسان خارجی اشتباه گرفته و سیستم ایمنی بدنتان به آن‌ها حمله می‌کنند.
در آلوپسی آره آتا سیستم ایمنی بدن فرد با مهاجم شناختن فولیکول‌های مو به آن‌ها حمله کرده و موجب ریزش ناحیه‌ای مو می‌شود. ممکن است ریزش در کچلی سکه‌ای در پوست سر، ابروها، مژه‌ها، ریش آقایان یا هرجای دیگری از بدن مشاهده شود.علت ریزش در موی حدود 2% از جمعیت جهان آلوپسی آره آتا است. اکثر افراد در سنین جوانی و زیر 30 سال شاهد عوارض این بیماری خواهند بود اما در مواقعی ممکن است در کودکی هم مشاهده شود.
سوء تغذیه
سوء‌تغذیه حالتی است که در آن مواد مغذی کافی و لازم برای بدن در دسترس آن قرا نداشته باشد. سوء تغذیه تحت تاثیر کم غذایی، پرخوری یا خوردن مواد غذایی نامناسب حادث می‌شود. عدم دسترسی به منابع غذایی، رژیم غذایی نامتعادل، مشکلات غذایی و گوارشی هم از مواردی هستند که زمینه ساز سوء تغذیه بوده و موجب تقویت آن می‌شوند.
کمبود گروه‌هایی از مواد غذایی، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن موجب ایجاد ریزش در موها خواهند شد؛ شامل:
- ویتامین آ
- ویتامین ای
- زینک
- ویتامین ث
- آهن
- نیاسین
- ویتامین دی
- بیوتین
- فولیک اسید
- سلنیوم
داشتن رژیم غذایی غنی و متعادل و استفاده از مکمل‌های غذایی از مواردی است که می‌تواند موجب درمان ریزش و تقویت مو شود.
مشکلات تیروئیدی
مشکلات تیروئیدی از جمله کم کاری و پر‌کاری در تیروئید می‌توانند کیفیت مو را تحت تاثیر قرار داده یا موجب ریزش در آن شوند.در شرایطی که علت ریزش در موها مشکلات تیروئیدی باشد شاهد نازک شدن یکنواخت موها در کل سر خواهیم بود. مشکلات تیروئیدی حاد و مزمن موجب ریزش در موی افراد می‌شوند. در اکثر موارد با تحت درمان قرار گرفتن جهت برطرف کردن مشکل تیروئیدی شاهد درمان ریزش مو و تقویت مو خواهیم بود.
لوپوس
لوپوس حالتی از خود ایمنی است که طی آن سیستم ایمنی بدن، ارگان‌ها و بافت‌های بدن شخص را هدف حمله قرار می‌دهد. علائمی مانند درد مفصلی، خستگی مزمن، راش‌های پوستی پروانه‌ای و ریختن مو در مواجهه با لوپوس شایع هستند.افرادی که مشکل خود ایمنی لوپوس دارند شاهد نازک شدن تدریجی موهای سر خود خواهند بود.درمان ریزش درلوپوس قطعی نبوده و ممکن است شاهد رشد مجدد موها یا ادامه ریزش باشیم.
سندروم تخمدان پلی کیستیک
سندروم تخمدان پلی کیستیک مشکل سلامتی است که در بین زنان شیوع زیادی دارد. این مشکل موجب افزایش سطح هورمون آندروژن یا هورمون‌های جنسی مردانه خواهد شد.تولید هورمون‌هایی مانند تستسترون در بدن زنان طبیعی است، اما وقتی میزان تولید و ترشح این هورمون‌های مردانه در بدن زنان زیاد باشد موجب بروز علائمی برای آن‌ها خواهد شد.
دوره قاعدگی نامنظم، بروز جوش و آکنه و نازک شدن موها از جمله عوارضی هستند که در اثر حضور مقادیر بالای هورمون‌های مردانه در بدن زنان بوجود می‌آید.درمان ریزش و تقویت مو در این مورد با بر قرار کردن تعادل هورمونی اتفاق می‌افتد.
عوامل دارویی و پزشکی
تحت شرایط خاصی افراد ناگزیرند تا از داروها و روش‌های درمانی متفاوتی استفاده کنند. برخی از این داروها و یا درمان‌ها ممکن است خودشان علت ریزش در موها باشند. مثلا:
- داروهای ضد جوش
- آنتی بیوتیک‌ها
- داروهای ضد انعقاد
- داروهای ضد افسردگی و تنظیم روحیه
- درمان قارچ
- داروهای فشار خون
- شیمی درمانی
- داروهای کاهش دهنده کلسترول خون
- داروهای نقرس
- داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی
پیرایش موها
رنگ کردن مرتب موها یا استفاده از روش‌های تقویت موی شیمیایی موجب آسیب رساندن به موها شده و منجر به ریزش در موها خواهند شد.
وقتی علت ریزش در موها استفاده از مواد شیمیایی باشد، موها می‌شکنند و ریزش آن‌ها از ریشه نیست. به همین دلیل به محض قطع استفاده از مواد شیمیایی شاهد درمان ریزش و تقویت موهایتان خواهید بود.کلر موجود در استخرها، دکلره کردن موها و قرار دادن مو در معرض حرارت بالا از عوامل آسیب رسان هستند که موجب وقوع ریزش در موها خواهد شد.
ریزش موی کششی
علت ریزش در مو در این مورد، اعمال فشار طولانی مدت به موهاست. بستن محکم موها و کشیده شدن آن‌ها موجب این نوع ریزش خواهد شد. در این نوع ریزش شقیقه‌ها خالی شده و خط رویش مو عقب می‌رود. اگر زود متوجه علائم آن شوید قابلیت درمان ریزش وجود دارد.
اختلال کندن مو
این مورد یک مشکل روحی تلقی می‌شود که تحت تاثیر آن فرد از کندن موهایش احساس رضایت و آرامش خواهد داشت. علائم این بیماری به طور عمومی در سنین پایین و حدود 10 سالگی مشاهده می‌شوند.
آلودگی قارچی پوست سر
عفونت قارچی پوست سر موجب خارش در پوست سر و بروز شوره می‌شود. در موارد خاصی که علائم عفونت قارچی تشدید شوند ممکن است با ایجاد اسکار در پوست سر موجب ریزش منطقه‌ای موهای آن ناحیه شوند. درمان به موقع عفونت قارچی برای درمان ریزش و تقویت مو ضروری است.
تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویم یکی از عوامل بروز ریزش در موهاست که موجب تشدید ریزش به طور موقت در موها می‌شود. علت ریزش در موها ممکن است عواملی مانند استرس، بیماری، زایمان، کاهش ناگهانی وزن و … باشند.
آیا بلوغ در ریزش مو موثر است؟!
رسیدن به سن بلوغ و داشتن علائم بلوغ در بدن با نوسانات شدید هورمونی همراه است. این تغییرات هورمونی باعث تاثیر بر رشد موها خواهند شد. الگوهای کچلی زنانه و مردانه از انواع ریزش در موها هستند که ممکن است سریعا بعد از بلوغ مشاهده شده و علائم پیش رونده داشته باشند. به طور کلی الگوی کچلی زنانه و مردانه پر‌شمارترین علت ریزش در مو هستند. تقویت موها و درمان ریزش در سن بلوغ با تجویز پزشک متخصص انجام می‌شود و بهتر است از تقویت مو به روش‌های شیمیایی بپرهیزید.
مراجعه به پزشک
اگر متوجه تغییر در میزان ریزش موهایتان شدید یا احساس کردید حجم موهایتان رو به کاهش است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. تشخیص و درمان ریزش به طور زود هنگام می‌تواند نتیجه نهایی را به کلی تغییر دهد.به خانواده‌هایی که شاهد ریزش مو در فرزندانشان هستند، پیشنهاد می‌شود حتما به پزشک متخصص مراجعه کنند. پزشک با بررسی شرایط ژنتیکی، رژیم غذایی، سن، شرایط پوستی و … همه مواردی که می‌توانند موجب بروز ریزش شوند را بررسی کرده با ارائه راه حلی جامع برای مشکل شما، به شما در جهت درمان ریزش و تقویت موهایتان کمک خواهد کرد.
کلام آخر
بهداشت فردی و توجه به زیبایی از مواردی است که نیاز به پیگیری فردی دارند. اگر به بهداشت و زیبایی خود اهمیت می‌دهید و دوست دارید همیشه مرتب و زیبا دیده شوید باید برای آن وقت و هزینه صرف کنید. ریختن موها از جمله مواردی است که بعد از وقوع حتی برای افرادی که حساسیت زیادی به زیبایی خود نشان نمی‌دادند هم آزار دهنده و ناراحت کننده خواهد بود.
اگر کچلی به هر دلیلی در فرد رخ دهد باز گرداندن عوارض آن و رویش مجدد موها بسیار دشوار خواهد بود و هزینه و زمان زیادی لازم دارد. به همین جهت بهتر است قبل از کچل شدن اقدام کنید. بهترین راه برای داشتن موهای سالم و پر پشت، پیشگیری از ریزش آن است. با افزایش سن فرآیند ریزش مو امری غیر قابل اجتناب است، پس قبل از وقوع از آن جلوگیری کنید.در مواردی که شاهد ریزش در جوانی هستیم دلایل متنوعی برای آن وجود دارند که عموما روش درمانی خاص خود را دارند، با پیگیری و درمان زود هنگام میتوانید از داشتن موهای سالم لذت ببرید.
