آکنه چیست؟

آکنه چیست

بروز و شیوع آکنه اتفاقی نیست که منحصر به فرد یا شرایط خاصی باشد، عموم مردم احتمالا حداقل در دوره به خصوصی از زندگی خود شاهد بروز این حالت در پوستشان خواهند بود. بروز آکنه پوستی با جوش زدن همراه است و ممکن است تورم، التهاب، قرمزی، درد و سوزش هم به همراه داشته باشد. شیوع آکنه ممکن است زیبایی کلی فرد را تحت تاثیر قرار دهد از این رو افراد به دنبال راه های مختلفی برای کاهش علائم و درمان آن هستند.

آکنه چیست و علائم آکنه کدامند؟

آکنه امکان بروز و شیوع در تمامی نقاط بدن را دارد. صورت اولین عضو هدف آن است، به طوریکه همه ی افرادی که پوست آکنه‎ای دارند این شرایط را روی پوست صورتشان تجربه می‎کنند.

نیمی از موارد شاهد بروز آکنه در ناحیه پشت بدن هستند.حدودا 15% افراد ممکن است علائم آکنه را در نواحی سینه داشته باشند.بروز جوش و آکنه روی سطح صورت ممکن است عوارض طولانی مدتی به همراه داشته باشد.

بعضی از انواع جوش‎های آکنه‎ای بزرگ و چرکی هستند و ممکن است بعد از برطرف شدن آن‎ها جای این جوش‎ها روی پوست باقی بمانند. گاها انجام پاکسازی صورت و تکرار جلسات فیشال صورت علاوه بر مزایای سلامت و جوانسازی صورت می‎تواند موجب از بین رفتن یا کمرنگ شدن جای این جوش‎ها شود.

انواع جوش‎های آکنه‎ای

6 مدل جوش مختلف در اثر شرایط آکنه‎ای پوست بوجود می‎آیند:

  • جوش‎های سر سیاه: نقاط برآمده سیاه و زردی که روی پوست بوجود می‎آیند. رنگ سیاه آن‎ها دلیل آن نیست که با آلودگی پر شده باشند، بلکه توسط فولیکول‎های مو که رنگ تولید می‎کنند تیره می‎شود. گاها چربی‏ها و سلول‎های مرده پوستی انباشته شده در منافذ پوست در معرض اکسیژن به رنگ تیره در می‎آیند.
  • جوش سر سفید: ظاهری شبیه به جوش‎های سرسیاه دارند اما پهن‎تر هستند و به راحتی و با فشار دادن تخلیه نمی‎شوند.
  • پاپول‎ها: جوش‎های ریز و قرمزی هستند دردناک و همراه با سوزش.
  • پاستول‎ها: مشابه پاپول‎ها هستند با این تفاوت که مرکز آنها سفید و چرکی است.
  • نودول: غده‎های بزرگ و دردناک زیر پوست
  • کیست: شایع‎ترین جوش‎هایی هستند که طی آکنه بروز می‎کنند، جوش‎های بزرگ و چرکی هستند. کیست‎ها جوش‎هایی هستند که موجب ایجاد اسکار و جای جوش ماندگار روی سطح پوست حتی بعد از از بین رفتن می‎شوند.

درمان خانگی آکنه

  • شستشو و پاکسازی صورت را بیشتر از 2 بار در روز انجام ندهید. شستشوی بیش از اندازه می‎تواند موجب حساس شدن پوست و شیوع بیشتر علائم شود.
  • برای پاکسازی صورت از شوینده‎های ملایم استفاده کنید. پاکسازی صورت و شستشوی آن بهتر است با آب ولرم انجام شود. استفاده از آب خیلی گرم یا خیلی سرد برای شستشوی پوست ممکن است آکنه را تشدید کند.
  • سعی کنید با فشار به پوست جوش‎های سرسیاه را تخلیه نکنید. این کار ممکن است موجب بدتر شدن شرایط پوستی و ایجاد لک و اسکار روی پوست شود.
  • از استفاده بیش از حد از مواد آرایشی و بهداشتی بپرهیزید. موادی که موجب بسته شدن منافذ پوستی شوند به شدت مضر هستند.
  • از مواد آرایشی بهداشتی خیلی چرب و بر پایه چربی (کومدوژنیک) استفاده نکنید. سعی کنید مواد آرایشی و بهداشتی مصرفیتان بر پایه آب باشند تا مانع بسته شدن منافذ پوستتان شوید.
  • پاکسازی صورت و شستن کامل مواد آرایشی از روی آن قبل از خواب از نکات بسیار تاثیرگذار است. این امر موجب جوانسازی صورت شما نیز می‎شود.
  • اگر پوستتان در عین حال خشک است برای رطوبت رسان به آن از نرم‎کننده پوست بدون بو و بر پایه آب استفاده کنید.
  • برنامه ورزشی روتین و مرتب ممکن است موجب از بین رفتن آکنه پوست شما نشود، اما روحیه شما را بهتر می‎کند و اعتماد بنفستان را ارتقاع می‎بخشد. پاکسازی صورت و دوش گرفتن بعد از ورزش فراموش نشود. ماندن عرق روی پوست موجب حساس شدن پوست و بدتر شدن آکنه‎ها می‎شود.
  • شستن مرتب موها فراموش نشود. از تماس طولانی مدت موها با پوست صورتتان جلوگیری کنید.

هرچند درمان آکنه تقریبا غیرممکن است اما کنترل شرایط با روش‎های درمانی مختلفی امکان پذیر است.

اگر شرایط بروز آکنه پوست شما متوسط است می‎توانید از مشاوران پوستی داروخانه‎ها راهنمایی بگیرید.

کرم‎ها، لوسین‎ها و ژل‎های بسیار متنوعی در داروخانه جهت درمان لک پوستی و جوش موجود هستند. این محصولات با یکدست کردن سطح پوست موجب جوانسازی صورت می‎شوند.

 محصولاتی که حاوی مقادیر اندکی از بنزوئیل پراکسید هستند برای درمان جوش و لک تاثیرگذارند. حین استفاده از آنها مراقب باشید، ممکن است موجب ایجاد لک سفید روی لباس شوند.

اگر خیلی جوش می‎زنید و شرایط آکنه پوستی شما حاد شده بهتر است به پزشک مراجعه کنید. ممکن است درمان با آنتی بیوتیک یا درمان‎های موضعی قوی تری برای شما توسط پزشک تجویز شود.

چرا جوش می‎زنم؟

بروز جوش و آکنه ارتباط مستقیمی با تغییرات هورمونی در بدن دارند. این تغییرات هورمونی ممکن است در دوران بلوغ یا هر سنی در بدن اتفاق بی‎افتد.

بعضی هورمون های به خصوص موجب تحریک غدد چربی اطراف فولیکول مو می‎شوند. این امر سبب تولید مقادیر بیش از اندازه چربی توسط پوست می‏شود. چربی بیش از حد پوست موجب تغییر فعالیت باکتری به نام پی.آکنس می‎شود. این باکتری به طور معمول فعالیت آزاردهنده و خطرناکی ندارد اما در مجاورت چربی زیاد فعالیتش شدید شده و موجب بروز جوش‎های چرکی و عفونت می‎شود.

آکنه چیست

علاوه بر این، هورمون‎ها موجب ضخیم شدن لایه‎های فولیکول شده که بسته شدن منافذ پوست را به دنبال دارد. پاکسازی صورت به صورت سطحی نمی‎تواند این نوع بستگی در منافذ را از بین ببرد. مراجعه به متخصص و انجام فیشال صورت تخصصی ممکن است موجب بهبود شرایط شود. اما متخصصان هم فیشال صورت را در حالتیکه پوست شما جوش فعال داشته باشد پیشنهاد نمی‎کنند. در مواقعی که پوست شیوع آکنه را تجربه می‎کند یا جوش فعال داشته باشید انجام عملیاتی که شامل تحریک فیزیکی آن شود مانند انجام فیشال صورت ممکن است موجب بدتر شدن شرایط و شیوع بیشتر جوش‏ها شود.

به غیر از تاثیر تغییرات هورمونی بر شیوع آکنه، اگر والدین شما آکنه پوستی داشته یا دارند احتمالا برای شما هم اتفاق می‎افتد، یعنی بروز آن تا حدی به سابقه خانوادگی نیز مرتبط است.

فشار فیزیکی به پوست هم ممکن است موجب شیوع جوش شود. مثلا تماس زیاد و طولانی مدت صورت با گوشی تلفن یا موبایل، پوشیدن کلاه‎های ایمنی، یقه ‎ی تنگ لباس و استفاده طولانی از کوله پشتی.

خوردن غذاهای چرب و شکلات تاثیر ثابت شده‎ای بر شیوع جوش‎ها ندارند اما در بعضی آزمایش‎های انجام شده دیده شده خوردن مواد غذایی پر کربوهیدرات، خامه و مواد پروتئینی ممکن است موجب بدتر شدن شرایط طی شیوع آکنه باشند.

استفاده از داروهای خاص ممکن است موجب بروز جوش شوند. داروهایی مانند لیتیوم، تستسترون و …

شواهد تایید شده‎ای از تاثیرگذار بودن فعالیت جنسی بر بروز جوش وجود ندارد.

افراد مستعد آکنه

آکنه بین نوجوان‎ها و جوان‎ها بسیار شایع است. حدود 95% افراد بین سنین 11 تا 30 سالگی به گونه‎ای با آکنه درگیرند.در دختران آکنه بین سنین 14 تا 17 سالگی بیشترین میزان شیوع را دارد و برای پسرها این سن بین 16 تا 19 سالگی است.

آکنه چیست

اکثر افراد سال‏ها شاهد شیوع دوره‎ای آکنه هستند و به مرور با افزایش سن این علائم بهبود پیدا می‎کنند. عموم افراد در اواخر 20 سالگی کم کم شاهد بهبود آکنه پوستی هستند. البته مواردی هم دیده شده که در سنین بزرگسالی هم شاهد بروز آکنه باشند. حدود 3% افراد بالای 35 سال علائم آکنه دارند.

در افراد بالای 30 سال عموما خود جوش و درمان آن مسئله اصلی نیست اما ممکن است جای جوش‎ها و اسکارهای پوستی از سنین شیوع روی پوست باقی مانده باشند.  انجام فیشال صورت می‎تواند به کم شدن این اسکارها تا حدودی کمک کند. بعضی درمان‎های دیگر که عموما برای جوانسازی صورت پیشنهاد می‎شوند مانند تزریق ژل و فیلرها هم به طور عمومی موجب پر شدن اسکارها و از بین رفتن آنها می‎شوند.

فیشال صورت تخصصی آکنه

عموما انجام فیشال صورت برای پاکسازی صورت و شادابی پوست انجام میشود. افرادی که به دنبال جوانسازی صورت هستند هم انجام فیشال صورت را در روتین پوستی خود دارند. فیشال صورت با لایه برداری مرتب، موجب از بین رفتن بافت کدر پوست می‎شود و این امر موجب تحریک تولید کلاژن و همچنین فعالیت بیشتر پوست برای تولید لایه جدید پوست می‎شود. در کنار مزایایی که انجام فیشال صورت برای جوانسازی صورت دارد نوع تخصصی آن برای پوست آکنه‎ای انجام می‎شود. مواد و مراحل انجام آن به شرح زیر است:

  • استفاده از پاک کننده ملایم پوست مثل پاک کننده‎های حاوی جلبک دریایی
  • استفاده از تونر پوستی حاوی جلبک دریایی
  • ماساژ پوست با روغن زیتون
  • استفاده از لایه بردار و ماساژ پوست به مدت 1 الی 2 دقیقه با آن
  • بخور پوست به مدت 10 دقیقه وقتی لایه بردار همچنان روی پوست باشد
  • با استفاده از پنبه یا ابزار به آرامی جوش‎های سرسیاه و سرسفید تخلیه می‎شوند.
  • استفاده از اسپری آلوئه‎ورا یا اسپری‎های آب رسان دیگر روی پوست و پوشاندن پوست با حوله گرم
  • لایه برداری مجدد پوست با اسکراب
  • استفاده از کرم‎های ضد لک
  • آب رسانی به پوست

مراحل ذکر شده با محصولات تخصصی و مورد تایید متخصص شما انجام می‎شوند، مواد ذکر شده به عنوان مثال از مواد موثر و مفید نام برده شدند.

اگر جلسه درمانی شما هدف جوانسازی صورت را دنبال کند از کرم‎های ضدپیری و ضد چروک روی پوست استفاده می‎شود. به طور کلی انجام این جلسات موجب یکدست شدن سطح پوست و جوانسازی صورت می‎شوند.

دکتر انوشیروان رضای صراف

دکترای حرفه ای پزشکی پوست و زیبایی
- بیش از دو دهه تجربه بین المللی
- متخصص clinical and anatomical pathology

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

برای مشاوره رایگان کلیک کنید