آلوپسی چیست؟ حالتی است که به واسطه آن ریزش مو و طاسی اتفاق می‌افتد. ریختن مو به دلایل مختلفی رخ می‌دهد، ممکن است به طور طبیعی مو‌ها بریزند یا تحت تاثیر داروی خاص شاهد آن باشیم.
سلامتی عمومی بدن هم، بر سلامت مو‌ها بی تاثیر نیست؛ رنج بردن از بیماری به خصوص، رژیم غذایی نامناسب و شرایط روحی بد می‌توانند موجب ریزش در مو‌ها شوند. علائم آلوپسی متنوع گزارش شده‌اند؛ این نشانه‌ها از طاسی ناحیه کوچکی از سر تا از دست دادن مو‌های کل بدن را شامل می‌شود.
انواع آلوپسی
انواع بسیار مختلفی از آلوپسی یا طاسی وجود دارد، به اختصار شایع‌ترین آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.
کچلی با الگوی مردانه
شایع‌ترین نوع آلوپسی،مربوط به ایجاد طاسی در مردان است، که حدود نیمی از مردان حوالی 50 سالگی آن را تجربه می‌کنند. این نوع کچلی،طاسی آندروژنیک یا طاسی آندروژنتیک نیز نامیده می‌شود. آلوپسی آندروژنیک به صورت موروثی بین افراد خانواده منتقل می‌شود و با سطح بالای هورمون‌های مردانه در خون ارتباط تنگاتنگی دارد.
بالا بودن میزان هورمون‌های مردانه بر فولیکول‌های مو تاثیر می‌گذارد و موجب ریزش مو در آقایان می‌شود. در شروع کچلی با الگوی مردانه، پیشانی بلند شده و مو‌های ناحیه پیشانی به مرور نازک می‌شوند. علائم اولیه آلوپسی آندروژنیک در اواخر دهه 20 و اوایل دهه 30 از زندگی آقایان مشاهده می‌شود.
کچلی با الگوی زنانه
بر خلاف باور عمومی طاسی سر و ریزش شدید مو در خانم‌ها هم مشاهده می‌شود. هنوز کاملا مشخص نشده که این نوع آلوپسی که برای خانم‌ها اتفاق می‌افتد، منشا ژرنتیکی و موروثی دارد یا خیر. اکثر موارد ریزش و کچلی در خانم‌ها بعد از سن یائسگی رخ می‌دهد. باور داریم بعد از وقوع یائسگی در خانم‌ها، تغییرات هورمونی عمده‌ای در بدن آن‌ها رخ می‌دهد که ممکن است محرک این نوع طاسی در خانم‌ها باشد.
آلوپسی آره آتا
آلوپسی آره آتا یا کچلی سکه‌ای حالتی عود کننده است؛ طی شیوع این نوع از کچلی، دایره‌هایی بی مو تشکیل می‌شوند؛ در این نواحی پوست سر کاملا طاس است. این نواحی طاس بعد از تشکیل ممکن است بزرگ شوند یا دایره‌های طاس دیگری هم ایجاد شود. آلوپسی آره آتا به طور ناگهانی رخ می‌دهد؛ احتمال عود کردن و بزرگ شدن دایره های تشکیل شده یا بوجود آمدن دایره‌های طاس جدید زیاد است.
این نوع از کچلی بین نوجوانان و جوان‌ها شایع است، اما احتمال وقوع آن برای همه افراد از جمله زنان و مردان بزرگسال و کودکان هم وجود دارد. امکان شیوع آلوپسی آره آتا در هر نقطه از بدن وجود دارد؛ هر چند به طور معمول در پوست سر دیده می‌شود و موجب ایجاد کچلی سکه‌ای در سر می‌شود.
آلوپسی آره آتا بر اثر مشکلات ایمنی در بدن رخ می‌دهد، افرادی با مشکلات خود ایمنی، برای شیوع علائم آلوپسی آره آتا مستعدند. 20% موارد مبتلا به آلوپسی آره آتا به صورت موروثی به آن دچار شده‌اند و سابقه خانوادگی از این بیماری مشاهده شده است.
آلوپسی اسکارینگ
آلوپسی اسکارینگ یا ریزش همراه با اسکار نوع دیگری از کم مویی است که به آن آلوپسی نشان‌دار هم می‌گویند. آلوپسی اسکارینگ، نوعی ریزش دائمی مو است، که تحت شرایط به خصوص و نادری مانند اسکلرودرمی و لوپوس دیسکوئید (نوعی بیماری خود ایمنی) رخ می دهد. تحت شرایط فوق، آسیب‌های ماندگاری به فولیکول مو وارد شده و رشد مجدد مو غیر ممکن می‌شود. آلوپسی اسکارینگ در بزرگسالان نسبت به کودکان شیوع بیشتری دارد و هم در خانم‌ها و هم در آقایان قابل مشاهده است. حدود 7% از موارد ابتلا به آلوپسی، مربوط به آلوپسی اسکارینگ است.
ریزش موی آناژن
ریزش آناژن بر مو‌های کل بدن تاثیر می گذارد؛ شامل ریزش مو در بدن، سر و صورت است. این نوع از ریزش مو و کچلی عموما تحت تاثیر درمان‌های خاص اتفاق می‌افتد و از عوارض جانبی داروهایی است که برای درمان مورد استفاده قرار می گیرند. برای بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی قرار می‌گیرند، ریزش آناژن اتفاق می‌افتد. در بعضی بیماران که درمان‌های دیگری از جمله رادیوتراپی و ایمونوتراپی برای درمان سرطان انجام می‌شود هم احتمال وقوع ریزش آناژن وجود دارد.
ریختن مو‌ها در ریزش آناژن معمولا چند هفته بعد از شروع درمان، آغاز می‌شود. قابل ذکر است که تمام داروهای شیمی درمانی این تاثیر جانبی را ندارند؛ برخی داروهایی که در شیمی درمانی استفاده می شوند موجب ریزش آناژن خواهند شد.
ریزش آناژن موقتی است و طی دوره درمان اتفاق می افتد. بعد از اتمام دوره درمانی و با گذشت زمانی حدود 6 ماه، مو‌ها مجددا رشد خواهند کرد.
ریزش موی تلوژن
در ریزش تلوژن شاهد ریزش بیشتر از معمول مو‌ها خواهیم بود. ریزش تلوژن موجب نازک شدن مو می‌شود؛ در این نوع ریزش شاهد ریختن دسته‌ای مو‌ها هستیم. هرچند طی ریزش تلوژن مو‌ها کم پشت و نازک می‌شوند اما کچلی رخ نمی‌دهد. ریزش تلوژن به شکل معمول در موی سر اتفاق می‌افتد و سایر بدن را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. ریزش تلوژن موقتی اتفاق می‌افتد و در بیشتر موارد بعد از 6 ماه بهبود پیدا می‌کند. عواملی که موجب ریزش تلوژن می‌شوند از این قبیلند:
- فشار جسمی و روحی شدید
- فعالیت بدنی فوق فشرده
- تغییرات هورمونی
- ابتلا به بیماری‌های مزمن و سرطان
- تغییر ناگهانی در رژیم غذایی یا سو تغذیه
- عفونت عمومی در بدن
- استفاده از داروهای خاص
درمان آلوپسی
استفاده از داروهایی مانند فیناستراید و ماینوکسیدیل برای درمان طاسی در مردان تجویز می‌شود؛ ماینوکسیدیل برای درمان کچلی در زنان هم استفاده می‌شود. این داروها بیشتر برای کاهش میزان ریزش استفاده می‌شوند و تاثیر آن‌ها تا زمانی که استفاده شوند قابل مشاهده است.
استفاده از داروهای هورمونی، جراحی و کاشت مو از دیگر روش‌های درمانی برای انواع مختلف آلوپسی است.
برای درمان طاسی سکه‌ای، پوست ناحیه طاس برداشته می‌شود و نواحی اطراف که مو دارند به هم متصل می‌شوند؛ به این شکل ناحیه طاس محو می‌شود.
کلام آخر
اکثر کچلی‌ها مانند طاسی با الگوی مردانه و زنانه از لحاظ فیزیکی آسیبی به بدن نمی زنند و بی‌ضرر تلقی می‌شوند، از این رو نیاز خاصی به درمان ندارند. از طرفی از دست دادن مو‌ها به عنوان نشانه پیری شناخته می‌شود و ممکن است با تاثیری که بر ظاهر فرد ایجاد می کند، موجب ناراحتی، از دست رفتن اعتماد به نفس و فشار روحی بر وی شود. بهترین راه برای درمان کم مویی مراجعه به پزشک متخصص است. انجام روش‌های تبلیغاتی می‌تواند موجب بدتر شدن شرایط مو‌ها و ایجاد نا‌امیدی از درمان در فرد شود.
